Scherpenisse in beeld
Scherpenisse
(Foto: 26 april 2011)
Scherpenisse is een
dorp in de gemeente Tholen in de Nederlandse provincie Zeeland.
Het dorp
telde in 2010: 1771 inwoners.
Scherpenisse vormde
tot 1971 een zelfstandige gemeente waartoe ook Westkerke
en Gorishoek behoorden.
Scherpenisse ligt
westelijk van Poortvliet en oostelijk van Sint-Maartensdijk.
De naam Scherpenisse wordt in 1203 voor het eerst vermeld als Scarpenesse.
Hierbij is
“nisse” een ander woord voor landtong,
“scherpe” betekent scherp, afgeleid van het Germaanse woord skarpa:
een langgerekt in het water
uitstekend stuk grond.
Het valt
echter niet uit te sluiten dat Scarpe de naam van een
persoon was.
Scherpenisse was een
van de vijf eilanden die samen het eiland Tholen zouden vormen.
Het dorp
ontstond bij een afgedamde zijgeul van de Pluimpot.
De
zeewering aan de zuidkant lag eerst ca. 500 m verder naar buiten.
Door
overstromingen en dijkvallen heeft men tussen 1623 en 1826 ongeveer 250 hectare
grond aan de zee moeten prijsgeven.
In 1816
wordt de dan nog jonge gemeente Westkerke opgeheven
en bij Scherpenisse gevoegd.
Als gevolg
van de watersnood van 1953, waarbij Scherpenisse
gespaard bleef, is de Pluimpot waarover het dorp
via water te bereiken was,
in 1957 bij Gorishoek afgedamd.
De
Hervormde kerk in late Brabantse gotiekstijl stamt uit de 16e en 17e eeuw en
was oorspronkelijk gewijd aan de maagd Maria.
In 1753
zijn het koor en het dwarspand gesloopt wegens
instortingsgevaar.
De toren
is nooit voltooid en voorzien van een houten bovenbouw.
Het voormalig raadhuis dateert uit 1594, in 1847 is er wegens de
slechte toestand van het gebouw een verdieping afgehaald.
In Scherpenisse staat korenmolen De Korenbloem uit 1872 en een
52 meter hoge watertoren uit 1922.
(Tekst: Wikipedia)
Watertoren uit 1922 – 52 meter hoog
http://www.rijksmonumenten.nl/monument/496127/watertoren/scherpenisse/
Idem
Molen De Korenbloem uit 1872
http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=909
Raadhuis uit 1594
http://www.rijksmonumenten.nl/monument/35393/raadhuis/scherpenisse/
Idem, ingang
Zicht in de Spuidamstraat
Kerk van de Gereformeerde Gemeente –
Schoolstraat 4
http://www.reliwiki.nl/index.php?title=Scherpenisse,_Schoolstraat_4_-_Gereformeerde_Gemeente
Pleintje aan de Spuidamstraat
Hoge Markt 18
Hoge Markt 27 en 29
Kaaistraat 1
Zicht in de Weststraat
Hoge Markt 1
Hoge Markt 20
Hoge Markt 2
Kerkstraat 15-17-19
Zicht in de Kerkstraat
Kerkstraat 35
Hoekpand aan de Lage Markt
Lage Markt 10
Hervormde Kerk (1) – Kerkpad 5
http://www.reliwiki.nl/index.php?title=Scherpenisse,_Kerkpad_5_-_Hervormde_Dorpskerk
Bord tegen de kerk
Hervormde Kerk (1)
Molenstraat 15 en 17
Wat stond hier aan de Molenstraat? (vlakbij de
Hervormde Kerk)
Is dit het restant van molen “Het
Zeepaard” welke in 1929 is gesloopt?
Zicht in de Molenstraat
Zicht in Langeweg
Dorpsweg 1
Langeweg 6
Wilhelminastraat 17 t/m 23
Wilhelminastraat 4
Bakkersdijk 1
Oosterscheldeschool –
Watertorenstraat 6
Mijn
indruk van Scherpenisse: Scherpenisse
was het tweede dorp dat ik op deze dag bezocht. Het eerste wat mij hier opviel
was uiteraard de watertoren. Een toch wel indrukwekkende stukje bouwwerk van
ruim 50 meter hoog. Het tweede zeer opvallend object vond ik het oude raadhuis
uit 1594. Een schitterend oud gebouwtje. Verder heeft Scherpenisse
een aantal – vrij smalle – sfeervolle oude straatjes en het is er
prettig wandelen. Het is vrij rustig allemaal in het dorp. Nog een opvallend
object vond ik tegenover de kerk aan de Molenstraat. Aan deze Molenstraat kon
ik geen molen vinden, maar misschien wel een restant hiervan. Een zoektocht op
het internet bracht me naar een vermelding van een molen genaamd “Het
Zeepaard” en deze zou in 1929 gesloopt zijn. Mogelijk is dit restant
(ronde kuil) het overblijfsel hiervan (zie de foto). Ik ga nog wel verder zoeken
en kom er nog op terug en anders hoor ik het nog wel van iemand. Mijn ronde
door Scherpenisse duurde niet zo heel erg lang. Scherpenisse is ’n stuk kleiner dan Sint-Maartensdijk
en hield daardoor tijd genoeg over om Poortvliet ook nog te bezoeken. Deze reportage
zal spoedig volgen.
Voor artikelen over Scherpenisse
Kees
Wittenbols.
26 april
2011