Stavenisse in beeld
Stavenisse
(Foto: 2 mei 2011)
Stavenisse is een
dorp in de gemeente Tholen in de Nederlandse provincie Zeeland.
De plaats telde op 1 januari 2010: 1798
inwoners en was tot 1971 een zelfstandige gemeente op de westelijke punt van
het eiland Tholen.
De oppervlakte van de voormalige gemeente
bedraagt 10,97 km2.
Een groot deel van de bevolking is lid
van de Oud Gereformeerde Gemeente.
Geschiedenis:
Stavenisse wordt
voor het eerst genoemd als eiland in een oorkonde uit 1206.
Dit eiland is in 1509 overstroomd en werd
herdijkt in 1599.
De naam Stavenisse
is opgebouwd uit nisse, een landtong en stave.
Dit kan
betrekking hebben op de eigenaar van het land, een Stave
of Stavo.
Het kan
ook betrekking hebben op de vorm van de landtong, die wellicht staf- of paalvormig is geweest.
Stavenisse is
een voorstraatdorp waarbij de hoofdstraat loopt van
de haven aan het Keeten naar de hervormde kerk.
De kerk is gebouwd in 1910 als vervanging
van de te klein geworden voorganger uit 1617.
De toren uit 1672 en een kapel met een
grafmonument voor ambachtsheer Hieronymus van Tuyll van Serooskerken (†
1669),
gemaakt door Rombout Verhulst, zijn van de
oorspronkelijke kerk overgebleven.
Bij de
haven van het dorp staat de Stavenisser Molen, een
korenmolen uit 1801.
In 1653
liet Hieronymus van Tuyll
van Serooskerke buiten het dorp een door water
omgeven slot bouwen, met daaromheen tuinen en bossen.
Alleen een deel van de gracht en een stuk
van de grachtmuur is nog aanwezig.
Tijdens de
Watersnood van 1953 was Stavenisse een van de zwaarst
getroffen dorpen, er verdronken 153 mensen,
waaronder de
bekende kerkvoorganger Leen Potappel.
Een
monument, een zeemonster voorstellend, aan de weg naar Sint-Maartensdijk
herinnert aan de ramp.
De haven werd na de Ramp als zwakke plek
in de zeewering met sluiting bedreigd.
Wegens
verzet tegen dit plan zijn de havendijken verhoogd en is in 1977 een keersluis
gebouwd, de haven is nu in gebruik als jachthaven.
Bij Stavenisse liggen twee kleine natuurgebieden, Het Diepe Gat
en de Geulse Weel.
Het zijn twee welen, overblijfselen van
eerdere dijkdoorbraken.
(Tekst: Wikipedia).
Nederlands Hervormde Kerk (1)
http://www.reliwiki.nl/index.php?title=Stavenisse,_Van_de_Leck_de_Clercqplein_2_-_Hervormde_kerk
Nederlands Hervormde Kerk (2)
Gedenksteen Watersnoodramp 1953 in gevel van de
Nederlands Hervormde Kerk
http://nl.wikipedia.org/wiki/Watersnood_van_1953
Voormalig Postkantoor – Poststraat 2
Zicht in de Voorstraat
Hervormde Gemeente Pastorie – Voorstraat 1
Voorstraat 9
Voorstraat 18-20-22 enzovoorts
Voorstraat 26-28-30 enzovoorts
Voorstraat 29
Voormalig Gemeentehuis uit 1860 – Aan de kop
van de Voorstraat
Idem
Voorstraat 40
Zicht in de Molendijk
Praathuisje aan de jachthaven
Zicht op de jachthaven (1)
Stavenisser Molen uit 1801
http://nl.wikipedia.org/wiki/Stavenisser_Molen
Ingang van de molen
Molendijk 34
Zicht in de Wilhelminastraat
Kerk van de Oud Gereformeerde Gemeente –
Prins Bernhardstraat 35
http://www.orgelsinzeeland.nl/navigatie_plaats_stavenisse_ogg.htm
Rehobothschool – Pilootweg 2
Houten woning aan de Kerkstraat
Kerkstraat 4
Julianastraat 39 en 37
Julianastraat 22
Café-Restaurant ’t Packhuys – Stoofdijk 13
Zicht op de jachthaven (2)
Zicht in de Stoofdijk
Mijn
indruk van Stavenisse: Ook in Stavenisse
was ik nog nooit geweest. Maar Stavenisse was mij al
wel bekend in verband met de Watersnoodramp in 1953. Hier waren veel
slachtoffers. Het Watersnoodmonument ben ik misgelopen, maar zal later hiervan
nog een foto bijplaatsen. Tegen de Nederlands Hervormde Kerk vond ik een
gevelsteen over de Watersnoodramp en heeft voor mij zeker zoveel waarde. Stavenisse is niet zo heel erg groot. Net zoals Poortvliet,
dacht ik. De Voorstraat is natuurlijk wel het visitekaartje van het dorp met
links en rechts een aantal historische panden, jammer genoeg in deze tijd van
het jaar verscholen achter de bladeren van de leilinden. Het voormalige gemeentehuis is natuurlijk een
blikvanger en ligt ’n stuk hoger in de Voorstraat en naar ik begrepen had
een toevluchtsoord voor vele mensen uit het dorp tijdens deze watersnood. Stavenisse heeft een mooie jachthaven met zicht op de
molen. Na de fotoronde ging op weg naar het laatste - te fotograferen - dorp op
het eiland Tholen en wel het stuk grotere Sint-Annaland.
Voor artikelen over Stavenisse
Kees
Wittenbols.
2 mei 2011