Ammerzoden in beeld
Ammerzoden
(Foto: 30 september 2013)
Ammerzoden is een dorp in de Bommelerwaard,
in het westen van de Nederlandse provincie Gelderland.
Het dorp telt 3473 inwoners (per 1
januari 2013).
Sinds 1 januari 1999 behoort Ammerzoden tot de gemeente Maasdriel.
Geschiedenis:
In de 11e
eeuw ontwikkelt zich langs de Maas, in het woelige grensgebied tussen het
Hertogdom Brabant en het Graafschap Gelre,
rondom Kasteel Ammersoyen een hoge heerlijkheid.
Eeuwenlang
zou Ammerzoden een katholiek
boerendorp blijven.
In de
decennia na de Tweede Wereldoorlog, een oorlog waarin het dorp forse schade
opliep, verandert Ammerzoden langzaam in een dorp
met een gevarieerde
economie, min of meer aan de rand van de grootstedelijke omgeving van
's-Hertogenbosch.
Na zo'n tweehonderd jaar samen met Well
en enkele gehuchten een aparte gemeente te hebben gevormd,
maakt Ammerzoden vanaf 1999 deel uit van de gemeente Maasdriel.
Geografie:
Ammerzoden ligt in het zuiden van de Bommelerwaard,
ten noorden van de Maas.
Om het
dorp heen loopt de Meersloot, onderbroken door de buitengracht van het kasteel.
De
Meersloot is het restant van een bedding van de Maas die tot 1354 op deze
locatie lag en ervoor zorgde dat Ammerzoden
tot dan toe tot Brabant
gerekend kan worden.
De
waterloop heeft sinds de Middeleeuwen het stratenpatroon rondom Ammerzoden in sterke mate beïnvloed.
Veel
gronden rondom Ammerzoden zijn pas sinds de
ruilverkaveling van de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw
vruchtbaar gemaakt.
Voorheen
was het een onvruchtbaar en lastig begaanbaar gebied vanwege de zware klei;
het meeste verkeer in de Bommelerwaard was dan ook op de dijken te vinden.
Demografie:
Op 1
januari 2009 had Ammerzoden circa 3552 inwoners.
Ammerzoden is van oudsher sterk gericht op Brabant, zowel in economisch
als in sociaal opzicht.
Dit wordt
veroorzaakt doordat 's-Hertogenbosch en dorpen als Hedikhuizen,
Bokhoven, Haarsteeg en Vlijmen in vroeger tijden
veel makkelijker
te bereiken waren dan de omliggende dorpen in de Bommelerwaard.
De Maas
was immers meestal goed bevaarbaar, maar de kleigronden rondom Ammerzoden vormden een flinke hindernis.
Het feit
dat Ammerzoden van oorsprong bezuiden een oude
Maasmeander lag heeft misschien ook meegespeeld in de oriëntatie op
Brabant.
Religie:
Ook op
religieus gebied sluit Ammerzoden aan bij het van
oudsher Rooms-katholieke Noord-Brabant.
Ammerzoden is een grotendeels katholiek dorp, hoewel het aantal
(actieve) gelovigen sinds de jaren zestig van de twintigste eeuw aanzienlijk is
afgenomen.
De katholieke identiteit van het dorp -
ten noorden, oosten en westen omringd door protestante dorpen - vindt zijn
grondslag in het enthousiaste optreden
van enkele
katholieke priesters die de regio tijdens de Tachtigjarige Oorlog katholiek
wilden laten blijven.
In het altijd al meer op Brabant gerichte
Ammerzoden waren zij, net zoals in Kerkdriel en Velddriel,
succesvol.
Het dorp
telt twee kerken: de Rooms-katholieke Sint-Willibrorduskerk
en de Hervormde kerk, die deels een ruïne is.
Onderwijs:
Het dorp
telt één basisschool gestoeld op Rooms-katholieke grondslag.
De school
heeft bijna 400 leerlingen en heeft in de buitenschoolse uren haar deuren open
voor externe clubs: het kinderkoortje oefent al decennia in de school. Leden
van de fanfare oefenen op hun instrument in de school en ook voor gelegenheden
zoals de rommelmarkt
en de lampionnenoptocht
gaan de schooldeuren open.
De lokale
peuterspeelzaal Dikkertje Dap
is gehuisvest in een lokaal dat tegen de school aan is gebouwd.
Sport en ontspanning:
Het dorp Ammerzoden kent een relatief hoog aantal verenigingen.
Naast een
voetbalclub die de opmerkelijke naam v.v. Jan van Arckel
draagt - genoemd naar Jan van Arckel, een telg uit
het geslacht Van Arckel
die in de late Middeleeuwen
heersers waren in het plaatselijke kasteel Ammersoyen
- en naast de 350 leden wekelijks een veelheid van vrijwilligers actief
op de been brengt om al
die sporters hun beste beentje voor te kunnen laten zetten - en een tennisclub
is de fanfare een vaste waarde in het dorp.
Daarnaast
zijn er nog diverse andere verenigingen zoals paardensportvereniging 'Gelderse
Boys', de badmintonvereniging, de tafeltennisclub,
de overkoepelende
carnavalsvereniging met in haar kielzog diverse carnavalsclubs,
biljartverenigingen, een toneelvereniging en dartverenigingen.
Ook een
wielerclub, een postduivenvereniging en een ouderenvereniging behoren tot het
arsenaal van verenigingen
waar tal van
mensen actief zijn, waardoor het dorp een levendig geheel vormt.
In de loop der tijden is een aantal belangrijke evenementen uit
het dorp verdwenen,
maar een in het
leven geroepen stichting tracht veel van de vergane glorie nieuw leven in te
blazen.
Deze
stichting, Stichting Promotie Ammerzoden Dorp,
probeert hiervoor een paraplufunctie te zijn, door activiteiten te organiseren
waar andere
verenigingen en clubs een steentje aan kunnen bijdragen of van kunnen
profiteren.
Voorbeelden hiervan zijn het jaarlijkse PAD-weekend en de AmmerWellerKalender.
Ook de
Stichting Dorpszeskamp weet jaarlijks een groot aantal teams actief aan de
streep te krijgen
om zich met
andere teams te meten op het gebied van kracht en behendigheid.
Economie:
De Ammerzodense economie leunt vooral op tuinbouw waarbij
aardbeien- en bloemkwekerijen en champignonteelt een vooraanstaande plaats
innemen.
De aardappelgroothandelbedrijven, transportbedrijven en de
fabriek van Alabastine vormen een ander belangrijk
middel van bestaan.
Het
hoofdkantoor van reisorganisatie Kras is gevestigd in Ammerzoden.
Veel
inwoners werken als forens in de regio, maar ook in de Randstad.
(Wikipedia).
Beautic Dameskleding –
Kerkstraat 1 en
Alles Café De Straat – Voorstraat 2
Sint Willibrorduskerk (1) – Meester
la Grostraat 1
http://www.reliwiki.nl/index.php?title=Ammerzoden,_Mr_La_Grostraat_-_Willibrordus
Meester la Grostraat 3
Sint Willibrorduskerk (2) – Meester
la Grostraat 1
Meester la Grostraat 5
Meester la Grostraat 9,
11 en 13
Meester la Grostraat 21
en 23
Villa Vijverbos (1) - Meester la Grostraat 27
Villa Vijverbos (2) - Meester la Grostraat 27
Oprijlaan Kasteel Ammersoyen
– Kasteellaan 1
Toegangshek Kasteel Ammersoyen
– Kasteellaan 1
Toegangsweg naar Kasteel Ammersoyen
– Kasteellaan 1
Kasteel Ammersoyen (1)
– Kasteellaan 1
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel_Ammersoyen
Kasteel Ammersoyen (2)
– Kasteellaan 1
Toegangsbrug naar Kasteel Ammersoyen
Poortgebouw Kasteel Ammersoyen
Uitgang Kasteel Ammersoyen
Zicht op de ruïnekerk (Hervormde Kerk) –
Meester la Grostraat 29
(gezien vanuit Kasteel Ammersoyen)
Hervormde Kerk (ruïnekerk) (1) – Meester
la Grostraat 29
http://www.hervormdegemeentewell.nl/Kerk_ammerzoden.htm
Hervormde Kerk (ruïnekerk) (2) – Meester
la Grostraat 29
Bijgebouw Villa Vijverbos – Meester la Grostraat 27
Meester la Grostraat
Pleintje, hoek: Meester la Grostraat
/ Haarstraat
Haarstraat 2
Haarstraat 1
Big Snack Geen Punt – Haarstraat 3 en
De Fietsenmaker – Haarstraat 5A
Action – Haarstraat 7
Duin Daksystemen / Dakwerken – Haarstraat 17
Haarstraat
Haarstraat 36
Haarstraat 28
Haarstraat 20
Rabobank – De Haar 1
Winkelcentrum – De Haar
Chinees-Indisch Restaurant AZIE –
Voorstraat 13 en
Frank Verlouw – Foto-reportages – Voorstraat 13A
Partycentrum / Restaurant De Weesboom –
Voorstraat 17
Restaurant Het Eethuys
– Kerkstraat 3, www.heteethuys.nl
Een leuk winkeltje – Kerkstraat 5 en
Kerkstraat 7
Nostalgisch Café The Switch en Grillroom-Pizzeria Piramide – Kerkstraat 9
Bas Bastiaans – Modestoffen
– Hogesteeg 1
Woonzorgcentrum Het Zonnelied – Hogesteeg 2
http://brabantzorg.eu/ammerzoden-zonnelied
Ammerstraat 4
Cafetaria Stefantino
– Ammerstraat 14
Ammerstraat 17
Meester la Grostraat 4
Meester la Grostraat 6
R.K. Basisschool De Schakel
– ’t Bussche Kempke 2
Hogesteeg 32
Hogesteeg 34
Albastine Holland B.V. – Hogesteeg 27B
Hoogesteeg (?) 60
Aardappelenbedrijf Ammerzoden
– Uilecotenweg 53
Voetbalvereniging Jan van Arckel
– Heiligenweg 2
http://janvanarckel.slclubsite.nl/
Een hotwalker langs de Maasdijk
Restaurant ’t Oude
Veerhuis – Molendijk 1
Molendijk
Bernseweg 24
Kras NL – Bernseweg
22A
Bernseweg 22
Bedrijvenpark Ammerzoden
– Bernseweg
Mijn indruk
van Ammerzoden: In Ammerzoden
staat een prachtig oud kasteel met de naam Ammersoyen.
Ik kan een ieder aanraden daar eens een kijkje te gaan nemen. Het staat
werkelijk op een schitterende locatie, nog net in het dorp zelf en als u een
van de linken bekijkt in deze reportage vindt u alle informatie hierover. Aan
de overkant van het kasteel staat nog een ruïnekerk en die kunt u
vrijblijvend bekijken, althans een rondje eromheen. Dat is zeker de moeite
waard. Zo staan er verder in de Meester la Grostraat
ook nog diverse monumentale panden. Alleen al het bezoeken van de hierboven
omschreven objecten lijkt mij de moeite waard voor een dagje Ammerzoden. De rest van het dorp is best
wel aardig, maar lijkt toch wel veel op al die andere dorpen die ik tot
op dit moment heb bezocht, uitgezonderd dan die dorpen alwaar ik nogal lovend
over was. Na mijn bezoek aan Ammerzoden zette ik mijn
tocht voort richting Hedel. Deze reportage volgt zo
spoedig mogelijk.
Voor artikelen over Ammerzoden
Kees
Wittenbols.
30
september 2013