India

Tai Mahal

Een land van sprookjesachtige schoonheid en: extreme armoede, buitenissige rijkdom, krioelende mensenmassa’s en uitgestrekte berggebieden met duizelingwekkende diepten en toppen die tot het ‘dak der wereld’ reiken en waar je in geen ‘velden of wegen’ een levende ziel tegenkomt. Ook een land van de meest, voor ons westerlingen althans, extreme en bizarre uitingen van religiositeit. Waar aloude gebruiken als weduweverbranding nog tot voor kort plaatsvonden en bovendien een land dat door kasteverschillen zijn eigen ontwikkeling meer afremt dan opstuwt in de vaart der volkeren. Ook een land wat ooit in een ver verleden een der meest vooruitstrevende en progressieve leiding genoot, waardoor het een paradijs geweest moet zijn op aarde. Waar wetten golden, die de meest sociale politieke groeperingen van heden graag gerealiseerd zouden zien, maar het vanwege begrotingstekorten en meer van die narigheden niet kan realiseren.

Gouden Sikhtempel

Al meer dan ruim 2.500 jaar is India echter afhankelijk van het Hindoe denken. Hindoeïsme is dan ook de meest verspreide religie van het land met wel 83% aanhangers van de ruim 1.000.000.000 inwoners. Ja, de miljard is onlangs overschreden en daarmee is India, na China het meest volkenrijke land ter wereld. Ruim een op de drie wereldbewoners is een Chinees of een Indiër! India is ruim 84 maal zo groot als Nederland en heeft een bevolkingsdichtheid welke die van Nederland bijna evenaart. India is ook een federale staat, net zoals de VS, in plaats van provincies, staten met een zeer grote mate van zelfbeschikkingsrecht. De staten Uttar Pradesh, Maharashtra en Bihar Pradesh zijn de drie staten met de meest stedelijke bevolking. Daar is de gemiddelde bevolkingsdichtheid wel 2 maal zo groot als in West-Nederland. Dat is dan ook het beeld wat de meeste toeristen mee naar huis nemen die India, meestal in ‘vogelvlucht,’ hebben bezocht. Een grote enorme door elkaar krioelende mensenmassa zonder enige structuur of organisatie. Dat laatste valt na een tijdje eigenlijk wel mee en u zult ontdekken dat er dan toch wel een structuur in zit, zij het niet gelijk aan de onze!

The Religious and Cultural Centre of India – Varanasi

Terug naar het Hindoeïsme. Deze vorm van religie is net als de meeste religies, de monotheïstische religies uitgezonderd, ontstaan rond de zevende eeuw voor onze jaartelling. Het grondgebied van het hedendaagse India was ook de bakermat van het Boeddhisme met al zijn vertakkingen zoals bijvoorbeeld het Lamaïsme. Ook ontstond er in het China van die dagen min of meer tegelijkertijd, de filosofie van Confucius. Het Confucianisme, tot op heden de nog meest verbreide semi-godsdienstige filosofie van China. Met het ontstaan van deze religieuze bewegingen was het tegelijkertijd gedaan met alle oude vormen van religie die de wereld gekend heeft vóór deze tijd. Alleen het werelddeel Amerika heeft tot de 16e eeuw (en ook daarna maar in rap tempo afnemend) het animisme gekend. Ook in Afrika heeft het animisme tot op de dag van vandaag nog redelijk wat aanhangers. Maar wordt toch voornamelijk door het Christendom en de Islam nu overheerst. Het Hindoeïsme kent een veelgodendom van werkelijk ontelbare hele en halve goden en is een zeer gecompliceerde religie. De meest frappante uitingsvorm is de leer van de reïncarnatie en de daaraan gerelateerde leer van het karma. Met het kastenstelsel waarin elke Indiër door geboorte bij behoort en er in principe nimmer van kan loskomen, als hij Hindoe blijft, is zijn lot bezegeld. Dat lot ligt vast door zijn/haar karma. Er zijn vijf hoofdkasten waarvan die der Brahmanen (de priesterkaste) de hoogste is. Die van de ongenaakbare, de niet aan te raken groep, de laagste kaste, tevens de meest volksrijke! De religie schrijft dan voor dat je hierin moet berusten en zo moet leven dat je in een volgend leven mag hopen om geboren te worden in een hogere en dus betere kaste. Fatalisme ten top! Dat een en ander fnuikend is voor een samenleving moge duidelijk zijn en behoeft mijns inziens geen verder betoog.

Siddhivinayak Temple – Mumbai

Jaren geleden was er een hongersnood in India. Wij in Nederland hadden een actie en die werd genoemd: ‘Eten voor India.’ Hier werd voor gecollecteerd en tegelijkertijd liepen volgevreten ratten voedsel uit de opengebarsten silo’s te stelen in de havens van India. De foto’s die ik hiervan gemaakt heb, zijn door overijverige douane- en of politieagenten in Bombay (nu: Mumbai) mij afhandig gemaakt, inclusief het desbetreffende fotoapparaat. Ook de vele koeien die het straatbeeld van haast elke Indiase stad beheersen hadden ten tijde van de malaise en alom heersende honger niets te vrezen. Zij waren immers gelijk de ratten: heilig! en heilig betekent in de grond van het woord: ‘apart gezet.’ Niet aankomen dus, was en is de boodschap! De laatste jaren maakt India echter een economische groei mee van ongekende omvang, mede veroorzaakt door de secularisatie die ook daar zelfs zichtbaar is. Echter men maakt hier om de een of andere reden geen melding van in connectie met de economische progressie in onze media.

Sinds India in staat is gebleken zijn eigen atoommacht te ontwikkelen is het verstoken van ontwikkelingshulp uit de VS, maar ontvangt toch nog ruim 1,5 miljard dollar per jaar. Echt afhankelijk is India aan de dag van vandaag hier echter niet meer van. India profiteert van de grote vooruitgang in de geïndustrialiseerde wereld en stelt zijn inmiddels steeds beter opgeleide middenklasse ter beschikking van de computergiganten en daaraan gerelateerde bedrijven. Ook de grote schare arbeiders staan natuurlijk te popelen, om productiewerk te verrichten voor bedrijven, die eveneens het westen ontvluchten vanwege de hoge(re) lonen hier en de lagere lonen in India zelf. Sinds India in 1947 onafhankelijk is geworden van Groot Brittannië heeft India een zeer eigengereide en onafhankelijke politieke koers gevolgd. Nu is het de grootste democratie ter wereld met de nog immer dominante congrespartij van de vroegere 1e premier Nehru, aan het bewind.

Hanging Gardens – Mumbai

India is enerzijds redelijk homogeen en de bevolking bestaat voor ruim 70% uit Indo-Ariërs, maar tegelijkertijd spreekt men er wel 10 verschillende hoofdtalen, zoals: Hindi, Urdu, Bengali, Marathi, Telugu, Tamil, Bihari en nog vele andere. Engels is de ‘bindende factor’ en elke redelijk opgeleide Indiër spreekt deze als 2e taal en dat is wel zo fijn als toerist. Want voor toeristen is India fascinerend. Mumbai, dé 1e havenstad en poort naar het westen en eveneens een 10-miljoen-plus-stad is alleen al een bezoek van minstens een week waard. De hedendaagse wolkenkrabbers doen je vermoeden van ver af dat je een moderne Amerikaanse stad nadert. Maar voor je het weet en je weer voet op vaste bodem zet, zie je de oude Victoriaanse gebouwen, de duizenden winkeltjes en laagbouw van stalletjes en ander wijken, waar je als westerling absoluut de weg in kwijt raakt. Toch is India niet gevaarlijk voor toeristen. De staat Rajasthan, tegen Pakistan aan, daar zou ik dat iets minder van durven te beweren. Doch zelfs Calcutta, die andere 10-miljoen-plus-stad aan de oostzijde van India is dan weliswaar een stuk armer en ook viezer, maar toch loop je er als toerist redelijk ‘frank en vrij’ rond.

Victoria Memorial – Calcutta

Wat voor toeristen een absolute must is zijn de zogenaamde lijkverbrandingen. Volop te zien aan de oevers van de heilige rivier de Ganges en dan speciaal in de stad Varanasi. Ook de ‘heilige mannen’ vertonen daar tegen geld hun kunsten aan de miljoenen bedevaartgangers én toeristen. Wij kennen deze figuren als Fakirs. Het is je niet voor te stellen, maar op de oevers van deze rivier staan de tientallen houten brandstapels constant te branden. De lijken worden daarop neergelegd en naar gelang de familie geld ter beschikking stelt wordt er hout en soms ook andere brandbare middelen gebruikt om tot verassing over te gaan. Dikwijls is te zien dat de verbranding maar gedeeltelijk wordt uitgevoerd en een volgende brandstapel staat weer klaar. De restanten, in casu de as, worden in de rivier gegooid. Dezelfde rivier waarin mensen zich baden om hun zonden te laten ‘afwassen’ en andere mensen zich daadwerkelijk wassen en weer anderen hun klederen in schoonmaken. Het is een bijzonder bizar tafereel en dát in de open lucht en vrij aanschouwelijk en toegankelijk. “Ho,” als u echter van een goede plaats verzekerd wilt zijn om deze taferelen in u op te nemen is het wel advisabel de nodige rupees toe te steken aan diegenen die op de ‘heilige’ plaatsen de wacht houden. Uiteraard met voldoende geld is (bijna) alles te koop en dat geldt zeker niet in de laatste plaats voor India.

Het transport waar de meeste toeristen mee te maken hebben is, of het vliegtuig of de trein. De Engelsen hebben na hun vertrek een zeer goed spoorwegsysteem achtergelaten en alhoewel het sterk verouderd is, functioneert het nog redelijk wel. Ook wordt er de laatste jaren, weer wat aandacht besteed aan onderhoud en reparatie. De treinen zijn in India verdeeld in vier klassen. Westerlingen nemen uitsluitend de 2e of de 1e klasse. Het kopen van kaartjes op de stations is een stuk ingewikkelder dan hier. In India kun je overigens voor haast alles wel iets of iemand ‘charteren,’ die dergelijke klusjes voor je opknapt tegen een aanvaardbare vergoeding. Reist u echter alleen met de Indiase spoorwegen en ook al heeft u een gereserveerde zitplaats, verlaat uw plaats niet, ongeacht in welke klasse u rijdt. Uw plaats bent u kwijt en argumenteren helpt echt niet. Dat is een nare trek van de gemiddelde Indiër.

Ganges – Varanasi

Positief is echter weer en dat in tegenstelling tot het nabijgelegen Pakistan en Bangladesh, dat men uw privacy meer zal respecteren. Ook het schooien en bedelen is minder agressief en opdringerig dan in deze beide buurlanden en ook dat is inherent aan hun karma, dat is dan de conclusie. De verschillen tussen Noord- en Zuid-India zijn net zo groot als de afstanden, namelijk enorm. Zuid-India, waar de bevolking veel en veel donkerder gekleurd is dan in het noorden is tropisch en zeker in de natte moesson bloed- en bloedheet. Naast de vele machtige en imposante tempels zijn de vele kustplaatsen een welkome afwisseling om eens een verkwikkende duik te nemen. Niemand die zich daaraan stoort. Zelfs strandtoerisme is in de zuidelijke deelstaat Kerala overbekend en zeker aan te bevelen. Ook de voormalige enclave Goa staat bekend om zijn prima stranden én zijn Portugese architectuur. Minder bekend is dat met name aan de oostkust van India er indertijd een aantal Franse enclaves zijn geweest, maar echt veel van te merken is er niet meer. Hooguit wat meer Katholieke kerken dan elders gebruikelijk is. Als u ooit overweegt naar India te gaan zijn er een aantal clusters te maken. Maar als u denkt India ‘eens even’ te bezoeken tijdens één vakantie dan zit u er goed naast. De uitgestrektheid van het land en de verschillen in klimaat zijn gigantisch.

Fakir

Wat goed te doen is, is een bezoek aan de Gouden Sikhtempel. Erg interessant, in Amritsar, dicht bij de grens van Pakistan. De immer een tulbanddragende Sikh is een best aardig mens in de omgang en zij zullen u met plezier en interesse uitleg geven over hun levenswijze en zeer aparte religie. U wordt zeker uitgenodigd tot het nuttigen van een overigens lekkere en voedzame maaltijd in hun tempel waar ze er dagelijks tienduizenden van verstrekken. Op nog geen uurtje vliegen ligt de zeer oosters aandoende en voornamelijk door Moslims bewoonde stad Jaipur waar u de Tai Mahal kunt bewonderen. Een perfect staaltje van architectuur en gezien het verhaal ook een ‘sprookje uit duizend-en-een-nacht,’ waarbij de vorst dit monument als herinnering liet bouwen voor zijn overleden geliefde. Combineer dit met de hoofdstad, de dubbelstad Delhi en New-Delhi, een wereld op zich. Van orde en wanorde, veel schitterende architectuur tot krottenwijken aan toe.

Delhi is dan wel de hoofdstad van het overwegende Hindoeïstische India, toch is een aanzienlijk deel van zijn bevolking Moslim. Dat dit spanningen geeft zal weinig lezers meer opzien baren. Een andere combinatie is de religieuze stad Varanasi en het hele stroomgebied van de Ganges. Ook zeer goed te combineren met een uitstapje naar Nepal en het Himalaya-gebergte. Dan de combinatie Mumbai met het nabijgelegen Punah is een echte aanrader en daarna een weekje strand in het iets zuidelijker gelegen Goa. Bent u echt in voor de vele tempels en tradities van het Hindoeïsme dan is een rondrit in Zuid-India wat voor u. Met als topper de grote stad Madras aan de oostkust. Let wel op uw eten aldaar. De keuken van Madras staat bekend als de allerheetste keuken van India en het is er al zo bloedheet!

Traditioneel Portugees huis – Goa

Dat India redelijk tot zeer veilig is moge ook blijken uit het feit dat verhoudingsgewijs natuurlijk, Nederland als voorbeeld ruim drie keer zoveel gedetineerden telt als India en ook in India mag je toch echt niet stelen of de bank beroven! Speciaal vermeld moet absoluut worden dat India de grootste filmindustrie heeft van de wereld, ja, van de wereld. In India en met name in Mumbai worden meer films geproduceerd dan in Hollywood en men heeft een ongekend aantal tv-stations en dat terwijl er maar een staatszender is! Van een Indiër heb ik eens gehoord dat hij pas echt arm is als hij geen bioscoopkaartje meer kan betalen of zich geen televisie meer kan veroorloven. Al is het maar een klein draagbaar dingetje die u in elke winkelstraat bij honderden te koop krijgt aangeboden.

India Gate – New-Delhi

India is een prachtbestemming, maar pas op en eet a.u.b. niet van de vele stalletjes, die u ‘overal en nergens’ vindt op straat en langs de vele tweebaanswegen, waar zich letterlijk alles over voortbeweegt met een ‘slakkengangetje.’ Autorijden in India is een ‘crime,’ zeker als je een ‘zwaar rechtervoetje’ hebt. Autowegen zoals wij die kennen, daar hebben ze slechts enkele kilometers van en net als in de treinen geldt de regel: ‘wie het eerst komt het eerst maalt.’

Humanyun’s Tomb – New-Delhi

De echte oerwouden die India nog heeft worden gaandeweg minder en minder en het primitieve in de zin van wild en ongerept, dat is nog een beetje te vinden in het oosten. Boven Bangladesh in het gebied Assam. Hier komt u overigens ook de minste toeristen tegen. Dit gebied is trouwens door stammentwisten redelijk onveilig en evenzo onveilig is de noordelijke deelstaat Kasjmir waar de tegenstellingen tussen Moslims en Hindoes nog steeds niet zijn uitgevochten. Voor de rest ligt India voor u open en ik ken slechts twee soorten mensen die er geweest zijn: of ze houden van dit land en komen graag terug, of ze verafschuwen het en gaan hun heil voor een volgende reis elders zoeken.

Silvia Videler.

Oktober 2006

Home